(New CU-Boulder Technology Expected To Help Rapidly Identify Avian Flu Strains) Nov. 13, 2006

Contact: Kathy Rowlen, (303) 492-5033
rowlen@colorado.edu
Robert Kuchta, (303) 492-7027
kuchta@colorado.edu
Jim Scott, (303) 492-3114
URL: http://www.colorado.edu/news/releases/2006/390.html
 
Trong khi virus cúm A giết chết khoảng 1% người Mỹ nhiễm cúm mổi năm (35,000 người), thì cúm gia cầm giết chết 50% người nhiễm. Chẩn đoán nhanh là phương tiện hữu hiệu để khống chế tử số. Các nhà khoa học ở ĐH Colorado, Boulder và Trung tâm Kiểm sóat và ngăn ngừa bệnh Atlanta đã phát triển một gene-chip dựa trên gene đơn lẻ của virus cúm. Gene-chip này được kỳ vọng là sẽ giúp chẩn đóan nhanh những virus cúm đặc biệt, kể cả virus cúm gà H5N1.
 
Theo Giáo sư Kathy Rowlen, trưởng nhóm nghiên cứu thuộc khoa sinh hóa và hóa học thuộc Colorado – Boulder UR, nhóm nghiên cứu đã tách chiết nguyên liệu gene từ mẫu virus lấy được từ người, mèo, nhiều loài vật chủ khác như ngỗng, gà và vịt. Những mẫu này được kiểm tra xác định tại trung tâm an tòan sinh học Atlanta, là những đại diện cho bệnh phẩm thu được từ nhiều khu vực trên thế giới trong giai đoạn từ 2003 đến 2006, bao gồm Việt Nam, Nigeria, Indonesia và Kazakhstan.
 
Dựa trên kỹ thuật FluChip đã phát triển nhiều năm trước đây do Rowlen và Kuchta; MChip được thiết kế trên một phiến mỏng chứa một dãy những đoạn gene li ti. Những thông tin gene tương ứng với H5N1 và những loại cúm khác được sắp xếp trên phiến mỏng. Những gene đặt sẵn này sẽ được hòa nhập bởi những phân đọan gene cúm có được từ dịch tiết của mẫu thử. FluChip dựa trên 3 gene cúm khác nhau trong khi đó MChip chỉ dựa trên 1 gene với đặc điểm ít biến đổi, do đó không cần phải được cập nhật liên tục như cách phải làm đối với các kit chẩn đoán cúm thông thường khác. Giáo sư Rowlen nói: điều tiện lợi nhất ở phát hiện này là việc chúng ta chỉ cần tác động lên chỉ một đọan gene, tạo độ ổn định và tin cậy hơn nhiều. Ngoài ra, vì sự biến đổi nhanh chóng của virus cúm như H5N1, những kit chẩn đóan cúm phải có khả năng kiểm tra được càng nhiều biến dạng virus càng tốt.
 
Những đoạn RNA từ dịch tiết nhiễm bệnh sẽ gắn kết vào những đọan DNA đặc hiệu trên dãy phản ứng trên phiến kính như chìa khóa và ổ khóa. Khi điều này diễn ra, virus chẩn đoán được nhận dạng. Vì kết hợp của RNA trong mẩu chẩn đoán và dãy chẩn đoán cũng chứa chất nhuộm hùynh quang, phản ứng dương tính được nhận dạng dễ dàng khi đưa tổ hợp chẩn đoán vào trong một laser scanner. Để lọai trừ sai sót trong nhận dạng, một mạng thần kinh nhân tạo được sử dụng để nhận dạng hình thái đặc thù của gene virus H5N1, Giáo sư Rowlen nói.
 
Thông qua 24 kiểm tra mẫu phân lập virus H5N1 và mẫu bệnh phẩm từ những người dương tính với chứng cúm phổ biến do H3N2, H1N1, the MChip đã cung cấp chính xác tin tức về type cúm và subtye cúm đến 97%. Nhóm nhiên cứu cũng cho biết qua kiểm tra 24 giống của H5N1, chưa bao giờ cho kết quả dương tính sai, nghĩa là chip chưa bao giờ cho thấy bất cứ sự hiện diện nào của H5N1 nếu như nó thật sự không có trong mẫu thử.

Độ dài của test là 7 giờ trong khi các phương pháp khác là nhiều ngày. Sự nhanh chóng trong chẩn đóan là điều cực kỳ quan trọng quyết định thành công của một chiến dịch kiểm soát dịch.
Nhiều thảo luận đang diễn ra để đưa MChip ra thị truờng hiện giá sản xuất chưa tới 10USD một chip. Tuy nhiên Rowlen nói, mục tiêu của chúng tôi là góp phần giúp các quốc gia đang phát triển được trang bị những công cụ chẩn đóan nhanh và rẻ tiền, góp phần cùng WHO (tổ chức y tế thế giới) kiểm soát tình hình bệnh hô hấp trên tòan thế giới.

Trong tuần này một xuất bản liên quan đến phát minh này sẽ được công bố trên tạp chí điện tử của Hiệp Hội Hóa Học Hoa Kỳ, còn bản in dự kiến phát hành vào ngày 15/12.