Nghiên cứu gần đây của nhóm các nhà nghiên cứu Úc thực hiện tại Philippines về những tác động của khu bảo tồn biển đã phát hiện thấy một bất ngờ không mong đợi đang chờ đợi các ngư dân – những người tuân thủ các quy định và tôn trọng ranh giới bảo tồn – những con cá lớn, ngây thơ, không có hại thơ thẩn ra khỏi khu bảo tồn

 

Ông Fraser Januchowski-Hartley công tác tại Trung tâm Nghiên cứu rạn san hô ARC cho biết Có rất nhiều báo cáo về các loài cá, cả cá trưởng thành và cá hương, di chuyển ra khỏi khu dự trữ và đi ra biển. Sau khi lớn lên ở một khu vực mà chúng được bảo vệ không bị săn bắt, các nhà khoa học phân vân về những con cá ngây thơ sẽ làm thế nào để tránh được những nguy hiểm từ con người.

 

Câu trả lời là chúng khá ngây thơ. Những con cá được huấn luyện thường chạy trốn khi một thợ lặn được trang bị súng bắn xiên tiếp cận chúng trong phạm vi tầm bắn. Khoảng cách bỏ chạy điển hình thường là chỉ hơn bốn mét, ông giải thích.

 

Tuy nhiên, trong nghiên cứu của nhóm tại khu bảo tồn biển ở Philippines, Vanuatu và Papua New Guinea, nơi đánh bắt cá bằng lao, xiên vẫn còn là một hình thức khai thác cá chính, họ phát hiện ra rằng cá được nuôi lớn trong khu dự trữ ít cảnh giác hơn và cho phép con người tiếp cận gần với chúng hơn nhiều. Những con cá đó dễ bị bắt hơn.

 

Nhóm nghiên cứu đã nghiên cứu những con cá vượt qua ranh giới của khu bảo tồn biển từ 200m bên trong khu bảo tồn đến 200m tiến vào các khu vực đánh bắt. Họ đã sử dụng các dấu hiệu dưới nước và đánh dấu đo để đo 'khoảng cách bắt đầu bỏ chạy' của con cá là mục tiêu của những người đánh bắt bằng xiên tại địa phương. Điều này cho khoảng cách gần của một thợ lặn có thể tiếp cận một con cá lớn trước khi nó quyết định trốn chạy.

Họ nhận thấy rằng cá sống ở các khu vực được đánh bắt thường cảnh giác nhiều hơn với các thợ lặn, và bỏ chạy ở khoảng cách xa hơn một hoặc hai mét so với những con cá sống trong khu bảo tồn.

 

Phát hiện của nhóm nghiên cứu cho thấy rằng các ngư dân có nhiều cơ hội để bắt cá đi lạc ra khỏi khu bảo tồn, và do đó cải thiện lượng cá thu hoạch được của địa phương. Điều này có thể khiến ngư dân ủng hộ các khu bảo tồn biển hơn.

 

Tiến sĩ Nick Graham, một đồng tác giả của nghiên cứu cho biết Trong các khu vực của đại dương, đánh bắt cá bằng xiên vẫn còn tồn tại rất nhiều để đảm bảo sinh kế cho con người và cung cấp thức ăn cho gia đình họ - vì vậy điều quan trọng là các ngư dân địa phương cảm thấy họ đang nhận được một số lợi ích từ một vùng cấm đánh bắt ở địa phương, hoặc họ có thể không tôn trọng nó.

 

Thông tin này rất hữu ích đối với các khu dự trữ truyền thống - ở nơi việc đánh bắt cá là điều cấm kỵ nhất, nhưng sau đó họ lại cho phép những già làng đánh bắt cá chỉ vài ngày một năm.

 

V.H. (Theo ScienceDaily)

Nguồn: Bộ NN&PTNT