Tanzania có kế hoạch đầy tham vọng khai thác nguồn thủy sản hoang dã nước ngọt với nhiều tiềm năng lớn.

Cá rô phi, chỉ đứng sau cá chép là một trong những loại cá nuôi phổ biến nhất của nông nghiệp thế giới, với số lượng khổng lồ tại khu vực Great Lakes (Victoria, Tanganyika, Malawi/Nyasa). Các hồ nước này được coi là một điểm nóng đa dạng sinh học toàn cầu do hàng trăm loài cá nhiệt đới nước ngọt, bao gồm một số trong 30 các phân loài cá rô phi được tìm thấy ở Tanzania.

Tuy nhiên, người Tanzania chỉ ăn trung bình trên 8kg cá mỗi năm, ít hơn một nửa mức trung bình quốc tế là 17kg.

Cá cung cấp các chất dinh dưỡng một cách hiệu quả hơn so với các nguồn protein động vật khác. Một số loại như cá rô phi, đặc biệt hấp dẫn bởi vì chúng có thể được nuôi chủ yếu nhờ các loại rau rẻ tiền và chất thải nông nghiệp, trong khi nhiều loài cá nuôi ở các nước phát triển phải được cho ăn bột cá.

Tại thời điểm này, việc nuôi cá rô phi ở Tanzania chủ yếu là để tự đáp ứng nhu cầu thực phẩm của hộ gia đình hoặc cho thị trường quy mô nhỏ và thường sử dụng các loài cá không phải loài bản địa. Khoảng một nửa số loài cá rô phi trên thế giới có nguồn gốc từ Tanzania, nhưng 99% sản lượng thương mại hiện nay là ở Trung Quốc, Honduras và Mỹ.

Để phát triển một chiến lược nuôi trồng thủy sản cho Tanzania, 30 nhà khoa học đại diện cho các bên liên quan tại Tanzania cũng như các tổ chức nghiên cứu quốc tế đã tham dự một hội thảo ba ngày ở Zanzibar. Cuộc họp được tài trợ bởi Chương trình của Thụy Điển “Nông nghiệp cho an ninh lương thực năm 2030”, Đại học Dar Es Salaam, Cơ quan Nghề cá Thế giới Malaysia, và Đại học Khoa học Nông nghiệp Thụy Điển phối hợp tổ chức.

Các kết quả chính của hội thảo này là một sự hợp tác mới giữa các đối tác, cam kết thiết lập một Trung tâm Phát triển nuôi trồng thủy sản Quốc gia (NADC). Nước hoa charme NADC có thể tăng gấp 3 lần giá trị đóng góp của ngành nuôi trồng thủy sản cho nền kinh tế, tăng gấp đôi sản lượng cá trong cả nước vào năm 2025 và cải thiện nguồn cung cấp cá như là một nguồn protein cho người dân.

Loài cá rô phi sống trong một phạm vi rộng của các hệ sinh thái - bao gồm hồ, hệ thống sông, hồ chứa, ao cá trên cả nước Tanzania sẽ là trọng tâm của nghiên cứu. Phân tích di truyền của 31 loài, trong đó có 26 loài không có ở ở nơi nào khác trên hành tinh, có thể tiết lộ những đặc điểm quan trọng để tạo ra nguồn cá bố mẹ thương mại riêng của đất nước.

Nguyễn Minh Thu (Theo phys.org)